MELTEM GÜNEŞ/ANKARA- Fiziksel şiddet, toplumsal mecralardan tehdit, hakaret, lakap takmak, dalga geçmek üzere davranışları içeren akran zorbalığı her geçen gün artıyor. Uzmanlar, sorunun temelinin çocuğun birinci yetiştiği yer olan ailede başladığına işaret ederken, çocuğun hislerinin ciddiye alınmasının kıymetine dikkat çekiyor.
Nedenleri neler?
İstanbul Aile Danışmanları Derneği Lideri Uzman Psikolog Sibel Cesur Akyunak, güç arayışı, denetim muhtaçlığı, meskendeki şiddet ve ihmal, düşük empati seviyesi, kümeleşme, aidiyet muhtaçlığı üzere faktörlerin akran zorbalığının nedenleri ortasında yer aldığını belirtiyor. Zorba çocukları yalnızca “kötü” ya da “sorunlu” olarak etiketlemek yerine, onların davranışlarının altında yatan gereksinimlere, hislere bakılması gerektiğini belirten Akyunak, şunları kaydediyor: “Bu çocukların birçok, kendi yaşantılarında bir tıp travma, ihmal, değersizlik ya da kontrolsüzlük hissi yaşıyor olabilir. Zorbalığın temel nedeni çoğunlukla güç ve denetim arayışıyla birlikte gelişen duygusal yetersizliklerdir. Kendini kıymetsiz hisseden çocuk, diğerlerini ezerek bedelli olduğunu kanıtlamaya çalışabilir. Bu yetersizliklerin kökeni ise aile yapısı, toplumsal normlarla yakından alakalı.”
Mutlaka konuşun
Akyunak, ailelerin, çocuğun hem zorbalığa uğramaması hem de diğerlerine zorbalık yapmaması için en kıymetli hami faktör olduğunu belirtiyor. Akyunak, sorunun tahlilinde ailelere birçok vazife düştüğünü aktarıyor: “Çocuğun hislerini ciddiye almak, onu anlamaya çalışmak çok değerli. Aile içinde empati, hürmet, farklılıklara müsamaha üzere bedeller sık sık konuşulmalı ve model olarak gösterilmeli. Her gün birkaç dakikalık bile olsa, gününü nasıl geçirdiğini konuşmak, çocuğun yaşadığı külfetleri fark etmeye yardımcı olur. Çocuğun davranışlarında ani değişiklikler, içe kapanma, okuldan kaçınma, öfke patla-maları üzere işaretler dikkatle izlenmeli.”
Akran zorbalığı fizikî şiddet, toplumsal medyada tehdit, hakaret, lakap takmak, dalga geçmek üzere birçok davranışı içeriyor.
Farkındalık kampanyası
Milli Eğitim Bakanlığı ile Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı, bu sorunun önlenmesine yönelik hami ve önleyici hizmetler kapsamında eş güdüm içinde çalışmalarını sürdürüyor. Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü, çocuklar ortasında sağlıklı, inançlı ve destekleyici akran bağlantılarının teşvik edilmesi, empati, hürmet temelli bağlantının kazandırılması için “Akran İrtibatı ve Dayanışması Farkındalık Kampanyası” başlatacak.
Alina Boz, çocuklarla oyunlar oynayıp bol bol fotoğraf çektirdi.
‘Daha tehlikeli bir hal aldı’
Oyuncu Alina Boz, okul yıllarında akran zorbalığına uğradığını söyledi. Riskli hastalıklarla uğraş eden çocukların dileklerini gerçekleştiren Bir Dilek Tut Derneği’nin etkinliğinde çocuklarla buluşan Alina Boz, aktiflik sonrası soruları yanıtladı.
Minguzzi örneği
Kendisinin okul yıllarında akran zorbalığına uğradığını anlatan Boz şunları söyledi: “Bence zorbalık yalnızca şu anki periyodun konusu değil, alışılmış ki zorbalığa çok maruz kaldığım vakitler oldu. Şu an daha öbür zorbalık boyutuna geçildi. Sanırım okulların, öğretmenlerin ve ailelerin dikkat etmesi gereken bir mevzu. O zorbalığın boyutu bir tık biçim değiştirdi ve daha tehlikeli bir hal aldı. Zati yakın vakitte Ahmet Minguzzi’yi kaybettik. Tüyler ürperten bir durum. Eğitim ailede başlar lakin çocuğun aileden çok okulda fazla vakit geçirdiğini düşününce okullar da bu güzelleşme sürecine katkı sunabilirler, onlara da vazife düşünüyor. Yalnızca ailelere değil.” –SEÇKİN ŞENVARDAR
