Derleyen: Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – Polonya’nın son yıllarda ordusuna büyük yatırımlar yaptığı artık sır değil. Doğu Avrupa’daki bu stratejik ülke, bilhassa ABD ve Güney Kore başta olmak üzere birçok silah üreticisiyle milyarlarca dolarlık mutabakatlara imza attı. Ukrayna savaşıyla birlikte Rusya’dan gelen tehdidi çok daha yakından hisseden Polonya, Ukrayna ile hudut komşusu olmanın getirdiği riskin farkında ve muhtemel bir savaşta birinci gayenin kendisi olacağına inanıyor. Bu nedenle, ülke uzun vadeli bir savunma stratejisi doğrultusunda kapsamlı bir hazırlık sürecine girmiş durumda.
Varşova idaresi sadece askeri yatırımlarla değil, diplomatik bağlantılarıyla de bu stratejisini pekiştiriyor. En yakın müttefiki pozisyonundaki ABD ile temaslarını artıran Polonya, bilhassa Beyaz Saray’ın takviyesini ardına almış durumda. Washington da Polonya’nın coğrafik pozisyonunun kritik kıymetinin farkında, Rusya’nın Avrupa’ya yönelik muhtemel bir askeri harekatında birinci temas noktasının Polonya olacağı görüşü ABD idaresinde hakim. Bu nedenle, iki ülke ortasındaki diplomatik ve askeri iş birliği her geçen gün daha da derinleşiyor.
Polonya’nın Güney Kore’den satın aldığı K-2 tankları geçit töreninde
Polonya’nın savaş hazırlıkları yalnızca diplomasi ve orduyla hudutlu değil. Ülke genelinde siviller için nizamlı aralıklarla askeri eğitim programları uygulanıyor. Bu programlardan biri, güneybatıdaki Wroclaw kenti yakınlarında yürütülüyor. İngiltere merkezli BBC, bölgede gerçekleştirilen eğitimleri yerinde inceledi.
‘ZAMAN ARTIK TEHLİKELİ, HAZIR OLMAMIZ GEREKİYOR’
Geçen günlerde düzenlenen ‘Orduyla Eğitim’ programına, genç yaşlı demeden her kesitten sivil vatandaş katıldı. İştirakçiler ortasında çocuklarıyla gelen aileler de vardı. Askerî eğitim alanında gerçekleştirilen programda, profesyonel askerler sıradan Polonyalılara temel savunma hünerlerini öğretiyor. İştirakçilere sırf silah kullanımı değil; yakın dövüş teknikleri, birinci yardım uygulamaları ve gaz maskesi kullanımı üzere hayati mevzularda da eğitim veriliyor.
“Zaman artık tehlikeli, hazır olmamız gerekiyor” diyen Yüzbaşı Adam Sielicki, programın çok fazla ilgi gördüğünü tabir ederek, “Rusya’dan gelen bir askeri tehdit var ve buna hazırlanıyoruz“ dedi. Sielicki, Polonya hükümetinin ülkedeki her yetişkin erkeğin eğitim almasını sağlayacak formda programı genişletme planı olduğunu söyledi. Ukrayna ile sonu olan Polonya, bu yıl savunmaya gayrisafi yurt içi hasılanın neredeyse yüzde 5’ini harcayacak. Bu ölçü, Polonya’yı NATO’da en çok savunmaya bütçe ayıran ülke yapıyor.
Polonya Başbakanı Donald Tusk, Polonya’nın ‘bölgedeki en güçlü orduyu’ kurmayı hedeflediğini söyledi. Varşova, ABD, İsveç ve Güney Kore ile milyarlarca dolarlık silah alım muahedeleri imzaladı.
‘TUTSAK OLMAK İSTEMİYORUZ’
Katılımcılardan birisi olan Dariusz, “Tarih bize kendimizi kendi başımıza savunmaya hazır olmamız gerektiğini öğretti. Öteki kimseye güvenemeyiz. Bugün ittifaklar var ve yarın bozuluyorlar” dedi. Dariusz, Polonya taarruza uğraması halinde istekli olacak ‘ilk’ şahıslardan birisi olacağını söyledi. Bir öbür iştirakçi Agata da Donald Trump’ın seçilmesinin insanları daha da endişelendirdiğini belirterek, “Trump çekilmek istiyor. Bu yüzden kendimizi daha da az inançta hissediyoruz. Hazırlıklı olmazsak ve Rusya bize saldırırsa, onların tutsağı oluruz“ diye konuştu.
Programın bayan iştirakçilerinden biri olan Agata
Trump idaresinin açıklamaları, tüm Avrupa’da olduğu üzere Varşova’daki yetkililer ortasında da kaygıya yol açtı. Şubat ayında Polonya başşehrine yaptığı ziyarette, ABD savunma bakanı Pete Hegseth, Avrupa’nın kıtadaki ABD askeri varlığının ‘sonsuza kadar süreceğini’ varsaymaması gerektiğini söylemişti. ABD’nin şu anda Polonya’da konuşlanmış 10 bin askeri bulunuyor lakin Washington geçen ay Polonya’nın doğusundaki Rzeszów kentindeki değerli bir askeri üsten çekildiğini duyurdu. Yetkililer, birliklerin Polonya içinde tekrar konuşlandırılacağını söylese de bu açıklama ülkede daha fazla huzursuzluğa neden oldu.
Polonya’nın NATO daimi temsilcisi Tomasz Szatkowski, Polonya’nın coğrafik pozisyonu nedeniyle Avrupa için adeta ‘kapı bekçisi’ olduğunu söz ederek, “Ruslar Avrupa’ya yönelik saldırgan niyetlerini sürdürürse, birinci geldikleri biz olacağız. Bu hazırlıklar her şeyden evvel jeopolitik duruma, fakat tıpkı vakitte tarih tecrübesi ile bağlantılı” dedi.
GEÇMİŞİN YARALARI HÂLÂ TAZE
Polonya’da İkinci Dünya Savaşı’nın açtığı yaralar, birçok kişi için hâlâ tazeliğini koruyor. Ülke 1939 yılında Sovyetler Birliği ve Nazi Almanyası tarafından yapılan bir muahede sonucunda bu ülkeler tarafından işgal edilmişti. Bu durum, Polonya’nın mümkün bir savaşa hazırlanması konusunda kıymetli bir motivasyon. Şu anda Polonya silahlı kuvvetlerini yaklaşık 216 bin asker bulunuyor. Hükümet, yedek askerler de dahil olmak üzere bu sayıyı yarım milyona çıkarmayı planlıyor. Bu adım atılırsa, Polonya ABD’den sonra NATO’daki en büyük ikinci ordu olacak.
Ülkede muhtemel bir işgale karşı farklı alanlarda birçok hazırlık yapılıyor. Bu emelle sığınak inşa faaliyetlerinin de sayısı artmış durumda. Bu alanda çalışan Janusz Janczy, “Eskiden ayda yalnızca birkaç telefon görüşmesi oluyordu. Artık haftada onlarca oluyor. Müşterilerim en çok Rusya’dan korkuyor. Ve NATO’nun Polonya’yı savunmaya gelmeyeceğinden tasa ediyorlar“ dedi.
Polonya’nın mümkün bir işgale karşı ne derece hazır olduğu şimdi net olarak bilinmiyor. Varşova savunmaya değerli bir kaynak ayırmış olsa da yakın vakitte yapılan bir ankete nazaran, ülkedeki yetişkinlerin sırf yüzde 10,7’sinin savaş durumunda istekli olarak orduya katılacağını söyledi. Birebir çalışmada, ülkedeki yetişkinlerin üçte biri savaş durumunda ülkeden kaçacağını belirtti.
